GAZİ MERT 1964 Mezunumuz Eğitimci Yazar
OSMANLILARDA HUKUK SİSTEMİ
Bazı din düşmanları Roma Hukukunun İslam Hukukuna etkisinin olduğunu savunmuşlar ve hatta İslam Hukukunun Roma hukukunun aynen devamı olduğunu ortaya atmışlardır.
Bu fikir yanlış olduğu gibi Osmanlı devletinin kuruluşunda o dönemlerde güçlü devletlerden olan Bizans ve Roma’nın etkisinde kaldığı şeklinde ortaya konan fikirler de yanlıştır.
Avrupalı bazı tarihçiler hâlâ bu iddiada bulunmakta ve Osmanlı Hukuk sisteminin Bizans hukuk sisteminden etkilendiğini yazmaktadırlar.
Büyük bir ihtimalle bahsedilen tarih kitabı bu düşüncede olanlardan birinin ortaya koyduğu fikirleri içeren bir kitap olsa gerektir.
O dönemin Bizans’ı İslam Dinine karşı bir devlettir.
Osmanlı devleti Müslüman bir devlettir.
İslam dininin ortaya koyduğu fikirler Osmanlı devletinin hukuk ve idare sistemine etkili olmuştur.
Bizans’sın hukuk sistemi değil İslam dininin esasları bu hukuk sistemini ortaya koymuştur.
Osmanlı devletinin kuruluş yıllarını incelediğimiz zaman kendisinden önce var olan Müslüman devletlerden ve eski Türk devlet teşkilatlarının prensiplerinden istifade edildiği görülmektedir.
Ancak iddia edildiği şekliyle Rum ve Bizans Osmanlı hukuk sistemlerine hiç etki etmemiştir.
Osmanlılarda Divan teşkili eski Türk kurultaylarından örnek alınmıştır.
Divan-ı hümayun, Kazaskerlik, Eyalet Sistemi’nin Bizans’tan değil de başta Abbasiler olmak üzere Müslüman devletlerden örnek alındığı da söylenebilir.
Alınan bazı vergiler her ne kadar Bizans sistemini çağrıştırmakta ise de İslam hukuku incelendiği zaman bu hukuk sisteminde aynı vergi sistemlerinin varlığını görmek mümkündür.
Yabancı tarihçilerin yazdığının aksine Osmanlı Hukuk sistemi ve devletin diğer müesseseleri Bizanstan değil, eski Türk devletlerinden, eski İslam devletlerinden etkilenmiştir.
Hoşça kalınız.
01.08.2014