HACİVAT KARAGÖZ TÜRKLERE Mİ AİTTİR YOKSA YUNANLILARA MI?
HACİVAT-KARAGÖZ TÜRKLERE Mİ AİTTİR YOKSA YUNANLILARA MI?
Geçtiğimiz günlerde Yunanistan ZOUGLA TV'de bir proğram yayımlandı.Hacivat-Karagözle ilgili bir proğram...Proğramı izlerken Yunanlıların bizim Hacivat-Karagöze nasıl sahip çıktıklarını hayretle gördüm.Komşumuz Yunanistanın başı iç karışıklıklar nedeniyle bugünlerde bir hayli dertte...Adeta iflasın eşiğinde...Avrupa Birliği ülkelerinin hibe yardımlarıyla zar-zor ayakta duruyor...
Geçmişte Kardak krizi,Ege Denizinde her yıl yapılan tatbikatlarda uçaklar arasında geçen it dalaşı,Kıbrıs olayları sebebiyle bizim başımız da Yunanistan’la dertte idi...
Son yıllarda Yunanistan’la aramız biraz düzelmiş gibi gözüküyor...
Ancak gözden kaçan bir husus var...
Yunanlılar kültür miraslarımıza sahip çıkmaya devam ediyor...
Bunlardan bir tanesi Hacivat - Karagöz oyunumuz...
Yunanlılar Hacivat - Karagöz oyununa kendi ülkelerinin kültür mirasıymış gibi sahip çıkıyorlar...
Geçtiğimiz yıllarda Kültür Bakanlığımız Hacivat-Karagöz oyununun Türkiyeye ait olduğunu belirten açıklamalar yapmıştı....
Ancak Yunanlılar bu oyunumuza sahip çıkmaya devam ediyorlar...
Bu konuda yine kültür bakanımıza büyük görevler düşüyor...
Kültür miraslarımız yenibaştan tesbit edilmeli ve bunlara sahip çıkılmalıdır.
Hacivat-Karagöz oyunu Yunanlılara ait olabilir mi?
Bu mümkün değil...
Hacivat ve Karagöz ikinci Osmanlı padişahı Orhan Gazi zamanının insanlarıdır.
Orhan Gazi 1324-1362 yılları arasında Padişahlık yaptığına göre Hacivat-Karagöz de bu yıllarda yaşamıştır.
Rivayete göre;
Orhan Gazi Bursa’da bir cami yaptırmaktadır.
Bu caminin inşaatında Karagöz adında bir demirci çalışmaktadır.
Karagöz duvar taşların demir kenetlerle birbirine bağlamaktadır.
Aynı inşaatta arkadaşı Hacı ivad (Hacivat) da çalışmaktadır.
Karagözle-Hacivat’ın birbirleriyle şakalaşmaları,işçilerin de onların hallerine gülüp çalışmayı aksatmaları yüzünden işler ilerlememektedir.
Orhan Gazi inşaatı gezerken inşaatın ilerlemediğini görünce Mimarbaşıyı sorguya çeker.
Mimarbaşı Hacivatla Karagözün durumunu anlatır.
Padişah kızmıştır.
Her ikisini de huzuruna çağırtır.
Bir hamam muhaveresi yaptırır.
Oyun hoşuna gider.
İşin sürüncemede kalmasına da göz yummaz,onları uyarır.
Birkaç gün sonra yine inşaatını kontrole gelir.
Bakar ki yine ilerleme yok.
Mimarbaşı aynı mazereti anlatınca Hacivat ve Karagözün idam edilmelerini emreder.
Bunu duyan Karagöz;
”Adam sen de….” diyerek sol eliyle sakalını tutup,sağ elini sallar…
Hacivat ise; iki elini yumruk yapıp üst üste vurarak:
“Taş taş üstünde kalmasın” der.
İkisi de padişahın emriyle idam edilir.
Orhan Gazi sonradan Hacivatla Karagözü idam ettirdiğine pişman olmuştur.
Buhara’nın Küster kasabasından gelen Şeyh Küşteri, Karagöz-Hacivat hayallerini perdeye aksettirip konuşturarak padişahın üzüntüsünü hafifletir.
Bu rivayet ister gerçek ister asılsız olsun Anadolu Türkleri bu hayal oyununu yaşatmış ve Karagözün şahsında onu milli bir hüviyete sokmuştur.
Karagöz; cahil fakat saf ve temiz ruhlu, zeki, kabiliyetli Türk halkını temsil eder.
Hacivat ise; Halktan kopmuş, aydın bir tiptir.
Karagöz oyunun öbür tipleri şunlardır:
Celebi (Zengin, züppe), Zenne (kadın tipi), Tuzsuz deli Bekir (kabadayı), Beberuhi (aptal), Kayarto (zenci halayık), Rumelili (pehlivan) gibi tipler…
Karagöz oyunu maalesef unutulmaya yüz tutmuş,ya da günümüze uyarlanarak özelliğini kaybetmiştir.
Yunanlılar bu oyuna sahip çıkmıştır ve sahip çıkmaya devam etmektedir.
İlgilileri göreve çağırıyoruz:
Lutfen kültür değerlerimize sahip çıkınız.
03.12.2012
(1).bmp)
.jpg)
.JPG)
.JPG)
